Müzakere kavramı hayatın her alanında karşımıza çıkabilecek bir kavramdır. Özellikle de toplumsal yaşamda, iş dünyasında ve diplomaside önemli bir role sahiptir. Müzakere becerilerinin iyi olması kişiye hem sosyal yaşamda hem de iş yaşamında önemli artılar sağlar.

Müzakere teknikleri; hukukta, diplomaside, iş dünyasında gittikçe artan bir öneme ve ilgiye sahiptir. Daha etkin ve iyi bir anlaşmasına sahip olmak isteyen kurumlar, aralarındaki problemleri karşılıklı çıkar ve kazançla çözmeye çalışan markalar, aralarındaki uyuşmazlıkları daha da büyük sorunlara yol açmadan çözmeye çalışan devletler, iş ortaklıkları yapma niyetinde olan şirketler, aynı kurum ya da çatı altında çalışmak veya yaşamak zorunda kalan insanlar müzakere tekniklerinden yararlanmaktadır.

Müzakere herhangi bir uyuşmazlık halinde, en az iki taraf arasında taraflarca kabul edilebilir, tatmin edici bir anlaşmaya varmak için, kendi istediğini hem ortak hem zıt menfaatlerin olduğu diğer taraftan elde etmek için karşılıklı tekliflerin alınıp verildiği, kazanımların ve taleplerin takas edildiği, karşılıklı menfaat için anlaşmaya varmak maksadıyla değişik yöntemlerin keşfedildiği bir görüşme sürecidir. Yeni bir anlaşma, karar, protokol, kontrat ve sözleşme sürecinde tarafların görüşmesinde müzakere tekniklerinden yararlanmak önemli artılar sağlamaktadır. Bu safhada henüz bir sorun ya da anlaşmazlık bulunmamaktadır. Müzakerenin işlevi mevcut bir sözleşmedeki, anlaşmadaki ya da konudaki uyuşmazlıkları bir uzlaşı ve anlayış içerisinde çözmektir.

Müzakere Tekniklerinin Kullanım Alanları

Müzakere tekniklerinin kullanım alanları olarak; kurum personelleri, sendikalar, tedarikçiler, üst düzey yönetimler, stratejik süreçler, birimler arasındaki anlaşmazlıklar sıralanabilir. Ayrıca insan kaynakları birimi de işe alım süreçlerinde adayları müzakere tekniklerinden yararlanarak seçmektedir. Buna ek olarak işten çıkarma gibi durumlarda da yine müzakere tekniklerinden faydalanılmaktadır.

Müzakere Süreci

Müzakere tekniklerinin uygulanma sürecinde dikkat edilecek, süreci daha olumlu getirecek bazı detaylar bulunmaktadır.

·           Müzakerenin hazırlık adımı en önemli konulardan biridir. Hazırlık adımında müzakerenin amacı net olarak ortaya konulmalıdır. Bir diğer önemli detay ise duygu kontrolünün sağlanmasıdır. Birey, olumsuz duygu ve düşüncelerini kontrol edebilmeli hatta gerekirse bunu saklayabilmelidir. Ayrıca birey müzakere sürecinde muhatabının zihnini okuyabilmeli, beden dilini dikkat etmeli ve etkin bir iletişim içerisinde olmalıdır. Aktif bir dinleyici olmak, sorunların çözümü adına en önemli özelliklerden biridir.

·           Müzakere sürecinde empati becerisi de önemli bir role sahiptir. Müzakere edilen kişinin duyuları, düşünceleri, tavırları, üslubu ve hareketleri incelenmeli ve onun bakış açısına uygun bir şekilde yaklaşılmaya özen gösterilmelidir. By sayede anlaşmazlıklar, çatışmalar azalacak ve insan ilişkileri daha olumlu bir gelişim gösterecektir. Ayrıca çeşitli müzakere teknikleri hakkında bilgi sahibi olmak da önemlidir. Müzakere tekniğinin amacı rekabetçi bir şekilde kendi isteğinin yerine getirmeye çalışmak ve karşı tarafa belirli bir üstünlük kurarak kazanç sağlamak olmalıdır.

·           Müzakere sürecinde belirli bir sorunun çözümlenmesi amaçlanıyorsa her iki taraf da kendi istek ve taleplerini net olarak ortaya koymalıdır. Burada “kazan – kazan” anlayışı devreye girmektedir. Her iki tarafın da isteklerinin gerçekleşiyor olması, en azından ortak bir paydada buluşuyor olması son derece önemlidir. Taraflardan birinin uzlaşmacı tavır içinde olmaması, yalnızca kendi menfaatlerini gözetiyor olması süreci çıkmaza sokacaktır.

Müzakere teknikleri katılımcılara; etkili ve kaliteli bir iş ve sosyal yaşam becerisi sağlar. Ayrıca kurum içinde; yöneticileri ya da astları ile ilişkilerini geliştirmek, işletme yöneticilerinin liderlik özelliklerini pekiştirmek, firma içinde etkili bir pazarlık tesis etmek, şirketin satışlarını maksimize etmek, yönetim fonksiyonlarının daha etkin bir şekilde yönetilmesini sağlamak için müzakere tekniklerine başvurulabilir.